زرشک

مبدا پرورش زرشک نواحی مرکزی و جنوبی اروپا است و در مناطق معتدل و  نیمه استوایی کشت می شود این گیاه از این قاره برای استفاده دارویی به آمریکا برده شد. کشور ایران بزرگترین تولید کننده زرشک در دنیا است .

پرورش زرشک در ایران در استان های کرمان، آذربایجان غربی و اصفهان در حال کشت است و استان خراسان جنوبی ۹۵ درصد از زرشک دنیا را تامین می کند.

طبع و خواص زرشک

طبع این گیاه سرد و خشک است.

از بین بردن قارچ ها و باکتری ها بدن به دلیل داشتن آنتی اکسیدان موجود در آن.

درمان گلودرد و سرما خوردگی های خفیف به دلیل ویتامین c موجود در آن.

کاهش قند خون برای افراد دیابتی به دلیل وجود بربرین موجود در آن.

عملکرد بهتر کبد به دلیل قدرت سم زدایی زرشک.

شرایط پرورش زرشک

۱. خاک : مناسب ترین خاک برای پرورش زرشک، خاک های آهکی با بافت لومی و لومی شنی است.

۲.  کود : قبل از کاشت حدود ۲۰ تا ۳۰ تن کود دامی و ۲۰۰ کیلوگرم کود فسفات آمونیوم در یک هکتار به زمین اضافه کنید.

۳.  اندازه و فاصله گودال های حفر شده : گودال هایی به عمق ۵۰ سانتی متر به فاصله ۳ تا ۴ متر از یکدیگر ایجاد کنید.

۴. دما : دمای مناسب برای پرورش زرشک حدود ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی گراد است. دمای گلدهی این گیاه ۱۹ تا ۲۳ درجه سانتی گراد است و دمای دوره خواب این گیاه ۷ تا ۱۱ درجه سانتی گراد است و این گیاه نسبت به زمستان مقاومت لازم را دارد.

۵. نور : برای پرورش زرشک، به بیش از ۱۲ تا ۱۴ ساعت نور در طی روز نیاز است.

۶. آبیاری : این گیاه مقاوم به کم آبی است بنابراین، در سال های اولیه کاشت هر ۷ تا ۸ روز یک بار آبیای کنید و در سال های بعد باغ زرشک خود را ۱۲ تا ۱۵ روز یک بار آبیاری کنید.

نحوه پرورش زرشک

تکثیر زرشک توسط پاجوش : این روش متداول ترین روش برای پرورش زرشک است به این صورت که باید از پاجوش های ۲ تا ۳ ساله با ریشه های فراوان به طول ۶۰ تا ۷۰ سانتی متر استفاده کرد.

این پاجوش ها را از پایه گیاه انتخاب کنید و در اواخر آبان و اوایل آذر ماه جداسازی پاجوش ها را از گیاه انجام دهید. و آنها را در خاک مرطوب بکارید. ( رشد درخت زرشک بین ۴ تا ۵ سال است اما این گیاه بین ۱ تا ۲ سال اول قادر به تولید محصول کمی است.)

نحوه برداشت زرشک

زمان برداشت محصول آبان ماه است زمانی که رنگ تمام زرشک ها تغییر کرده است و همه مشابه یکدیگر و یک دست هستند.این گیاه به ۳ روش، شاخه بر، ضربه ای (چوب زدن) و خوشه چینی برداشت می شود.

۱. شاخه بر : در این روش شاخه های حامل میوه را با قیچی باغبانی از محل اتصال به شاخه اصلی قطع کنید.

۲. ضربه ای : پارچه ای ضخیم در زیر درخت پهن کنید و با تکان دادن شاخه ها و وارد کردن ضربات متوالی با چوب، زرشک ها روی پارچه ریخته می شود.

۳. خوشه چینی :  در این روش کارگران تک تک خوشه ها را با دست از شاخه جدا می کنند. این روش وقت گیر است و به دلیل وجود خارهای تیز روی شاخه ها راندمان برداشت به شدت کاهش می یابد.

شرایط نگهداری درخت زرشک

۱. هرس: در سال های اولیه کاشت، هرس کردن این گیاه باید در فواصل ماه های آبان تا بهمن انجام شود و شاخه های خشک و اضافی بریده شود و در سال های بعد هر دو سال یک بار در آبان ها برای از بین بردن صدمات آفت زنبور شاخه خوار ترک های روی درخت را بسوزانید.

۲. آبیاری : اگر می خواهید درخت پرباری داشته باشید باید بعد از ریزش گلبرگ ها به طور منظم درخت خود را آبیاری کنید.